Η χοληστερόλη αποτελεί δομικό συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών και πρώτη ύλη για την παραγωγή στεροειδικών κι άλλων ορμονών από τον οργανισμό. Από τη μετρούμενη χοληστερόλη το 50% προέρχεται από τη διατροφή και το υπόλοιπο 50% παράγεται από τον οργανισμό. Αυξημένη πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών οξέων, που προέρχονται από ζωικά λίπη, κόκκινο κρέας, λιπαρά τυριά καθώς και η παχυσαρκία, αποτελούν συνηθισμένες αιτίες δυσλιπιδαιμίας. Επιπλέον γενετικά προδιατεθειμένα άτομα εμφανίζουν δυσλιπιδαιμία, παρά το γεγονός ότι δεν παρουσιάζουν τα παραπάνω χαρακτηριστικά. Η δυσλιπιδαιμία αποτελεί μείζονα παράγοντα καρδιαγγειακού κινδύνου, ιδιαίτερα σε άτομα ηλικίας μεταξύ 30 και 60 ετών. Η στεφανιαία νόσος ηγείται στη χώρα μας στις αιτίες θανάτου με τα νεοπλάσματα να βρίσκονται με μεγάλη διαφορά στη δεύτερη θέση.
Οι φυσιολογικές τιμές επιπέδων λιπιδίων καθορίζονται σε μεγάλο βαθμό από τα επίπεδα της LDL χοληστερόλης και τη διαστρωμάτωση καρδιαγγειακού κινδύνου. Άτομα χαμηλού κινδύνου έχουν στόχο LDL <115 mg/dl , άτομα μετρίου κινδύνου έχουν στόχο LDL <100 mg/dl, άτομα υψηλού κινδύνου έχουν στόχο LDL <70 mg/dl και άτομα πολύ υψηλού κινδύνου όπως για παράδειγμα άτομα που έχουν υποστεί έμφραγμα του μυοκαρδίου ή αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο έχουν στόχο LDL <55 mg/dl.
Πέραν των παραμέτρων που προαναφέρθηκαν η λιποπρωτεΐνη Α Lp(a) αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα καρδιαγγειακού κινδύνου. Συνιστάται μέτρησή της τουλάχιστον μία φορά κατά την ενήλικο ζωή ενός ατόμου και τα επίπεδά της ορίζονται κληρονομικά. Τιμές Lp(a) άνω του 30 mg/dl αυξάνουν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο. Προς ώρας δεν υπάρχουν ειδικά φάρμακα που να μειώνουν την Lp(a), παρ’ όλα αυτά η μείωση της LDL χοληστερόλης με τα φαρμακευτικά μέσα που υπάρχουν, μειώνει σημαντικά τον καρδιαγγειακό κίνδυνο.
Απώλεια σωματικού βάρους της τάξης 5%, ποσοτική και ποιοτική περισυλλογή στην κατανάλωση λιπαρών οξέων, περιορισμός των κατεργασμένων σακχάρων και υδατανθράκων καθώς και σωματική άσκηση 30-40 λεπτά 4 φορές την εβδομάδα αποτελούν μη φαρμακευτικά μέτρα αντιμετώπισης δυσλιπιδαιμίας. Τα μη φαρμακευτικά μέτρα αν και κάποιες φορές δεν επιτυγχάνουν το επιθυμητό αποτέλεσμα, αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο για την επιτυχία της φαρμακευτικής αγωγής. Στις ημέρες μας υπάρχουν πολλά διαθέσιμα υπολιπιδαιμικά φάρμακα στη θεραπευτική μας φαρέτρα. Κύριος εκπρόσωπος είναι οι στατίνες μαζί με την εζετιμίμπη και τις φιμπράτες. Επίσης τα Ω-3 λιπαρά οξέα και τα φυτικά σκευάσματα με βάση τη μαγιά κόκκινου ρυζιού μπορούν, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις ασθενών χαμηλού κινδύνου με ήπια δυσλιπιδιαμία, να αποτελέσουν καλούς συμμάχους στην αντιμετώπισή της. Η θεραπεία εξατομικεύεται για τον κάθε ασθενή ξεχωριστά ανάλογα με τους στόχους υπολιπιδαιμικής αγωγής και τις ιδιαιτερότητες του κάθε ασθενή.
